İSTİNAT DUVARI

Yapı alanında yapılan, kullanılan en çok elemanlardan biri de istinat duvarlarıdır. Peki bu istinat duvarları nedir? Ne işe yarar? Neden çöker? Gibi sorularınıza bu yazımda elimden geldiğince cevap vermeye çalışacağım. Yazının sonunda istinat duvarlarıyla ilgili çoğu şey öğrenmiş olacaksınız.

Öncelikle İstinat Duvarı nedir?

İstinat duvarı toprağın ya da yapının kaymasını engellemek üzere yapılan bir duvar denilebilir kısaca. Ve ya istinat duvarı, arkasında kalan zemin hacmini tutmak amacıyla yapılan bir tutma yapısıdır. Sıklıkla derin kazılarda ve şevlerin stabilitesini tahkik etmek için inşa edilir. Kırma taş, beton ve betonarme olarak inşa edilebilir.
                            

İstinat Duvarı Nerelerde Kullanılır?

İstinat duvarları genellikle;

* Ulaşım sistemlerinin yarma ve dolgularında köprü kenar ayaklarında
* Bodrum kat duvarlarında
* Heyelan ve taşkını önleme bölgelerinde
* Rıhtım duvarlarında
* Kömür ve maden cevheri gibi malzemelerin tutulması gibi sahalarda
* Malzeme depolanan yerlerde
* Zemin tutmada kullanılmaktadır.

                     

İstinat Duvarı Yapılırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

İstinat duvarlarında ön boyutlandırma ve tasarımına başlamadan evvel mutlaka zemin etüt çalışmaları yapılmalı ve duvar geometrisi amacına uygun modellenmelidir. Aynı zamanda modellemeyle istinat duvarı yüksekliğine karar verilmelidir. Yeraltı suyu problemi olan bir alanda duvar yapımı söz konusuysa, tasarımlar sahadaki gerçek duruma göre yapılmalıdır. Uygulama sırasında, tasarımda modellenen uygulama adımlarına uygun imalatlar yapılmasına özen gösterilmelidir. Aksi takdirde, tasarlanan ile uygulama sonunda yapıdaki davranışın farklı olması beklenen bir durumdur.

                          

İstinat Duvarları Neden Çöker?

Son zamanlarda yağışın da etkisiyle İstanbul’da 3, Kocaeli, Bursa ve Trabzon’da birer istinat duvarı çökmesi olayı yaşanmıştır. Ülkemizde sık sık yaşanan bu olaylar, kontrolsüz ve/veya bir mühendislik hizmeti almadan yapılan istinat duvarlarının nasıl tehlikeler ortaya çıkarttığını göstermektedir. İstinat yapıları özellikle eğimli arazilerde yamaç yüzeyini doğal açısından daha dik şev açılarında tutmak ve heyelan, kayma ve akma gibi toprak hareketlerini engellemek amacıyla imal edilen mühendislik yapıları maalesef basite indirgenerek ciddiye alınmamakta, gerekli hassasiyet gösterilmemekte, ilgili jeoloji ve inşaat mühendislerin proje ve denetimi olmadan imalatı gerçekleştirilmektedir. Mühendisliğin gerektirdiği bilim ve tekniği hiçe sayan bu yaklaşımlar canlı hayatını tehlikeye sokabilir. İstinat duvarları yapılırken gerek tasarımında, gerekse duvar arkasında desteklenecek olan zeminin fiziksel ve mekanik özellikleri, jeolojik konumu, yer altı suyu durumu, duvarın stabilitesi açısından en önemli etmenlerdir. Bu yapılarda öncelikle, zemin araştırmasında yapılacak sondaj işleri ile zemin katmanlarının litojisi fiziksel ve mekanik özellikleri yerinde ve alınan numunelerle laboratuvarda belirlenerek projelendirilmesi çok büyük önem arz etmektedir. Bu anlamda istinat duvarı inşa edilirken amacına uygun modellenmeli ve projelendirme için gerekli zemin etütleri yapılmalıdır.